Peranan Dan Fungsi Pakar Nefrologi Dalam Penjagaan Diabetes

Pengenalan

Pakar Nefrologi adalah seorang doktor pakar yang telah dilatih dalam diagnosis dan pengurusan penyakit terutamanya dalam merawat risiko-risiko penyakit buah pinggang seperti darah tinggi dan kencing manis, mengimbangi cecair dalam badan dan memulakan dialisis. Secara umumnya, pesakit akan dirujuk kepada Pakar Nefrologi atas pelbagai sebab, seperti:

• kegagalan buah pinggang akut, iaitu tiba-tiba kehilangan fungsi buah pinggang
• penyakit buah pinggang kronik (CKD), penurunan fungsi buah pinggang, biasanya dengan peningkatan mendadak tahap kreatinin.
• hematuria, iaitu darah dalam air kencing
• Protienuria, kehilangan protein terutamanya albumin dalam air kencing
• Batu karang di dalam buah buah pinggang, dan pembentukan batu yang berulang.
• Jangkitan saluran kencing kronik atau berulang
• Kawalan hipertensi yang gagal bertindak balas terhadap pelbagai bentuk ubat anti-hipertensi atau yang disebabkan oleh penyebab sekunder
• Gangguan elektrolit atau ketidakseimbangan asid dalam badan

Menurut Garis Panduan Amalan Klinikal (CPG) Malaysia 2004, kebanyakan pesakit CKD peringkat 4-5 (GFR <30ml/min/1.73m²) atau pesakit CKD 3 yang fungsi buah pinggangnya merosot dengan cepat perlu dirujuk untuk penilaian pakar nefrologi. Rujukan awal kepada pakar nefrologi juga boleh dilakukan jika:

• Ketidakpastian di dalam diagnosis diabetik nefropati, contohnya proteinuria berlaku dalam ketiadaan retinopati atau kegagalan buah pinggang berlaku tanpa proteinuria
• Sindrom Nefrotik atau hematuria yang sebab penyakitnya tidak dapat dijelaskan
• fungsi buah pinggang tiba-tiba merosot
• tekanan darah yang sukar untuk dikawal
• hyperkalaemia, tinggi tahap kalium dalam badan
• stenosis arteri ginjal disyaki

Diabetik nefropati adalah satu sindrom klinikal dicirikan oleh:

• Albuminuria yang berterusan (> 300 mg / d atau> 200 ?g / min) yang disahkan sekurang-kurangnya 2

kali 3-6 bulan SELAIN

• penurunan progresif dalam kadar penurasan glomerular (GFR)
• Peningkatan tekanan darah arterial

Diabetik Nefropati jarang terjadi sebelum tempoh 10 tahun pada penyakit Diabetes jenis 1. Walau bagaimanapun, kira-kira 3% daripada pesakit yang baru didiagnosis dengan penyakit Diabetes jenis 2 mempunyai nefropati secara terang-terangan. Puncak insiden diabetik nefropati ini (3% / tahun) biasanya ditemui pada orang yang mempunyai penyakit kencing manis selama 10-20 tahun, selepas di mana kadar penurunan fungsi buah pinggang adalah progresif. Pakar Nefrologi akan cuba untuk melambatkan perkembangan penyakit kegagalan buah pinggang peringkat akhir (ESRD) menggunakan ubat-ubatan, nasihat yang ketat dan rawatan susulan dan kemudian menyediakan pesakit untuk terapi penggantian buah pinggang (dialisis).

Tanda-tanda & gejala:

Diagnosis diabetik nefropati biasanya dibuat secara klinikal. Penglibatan organ sasaran lain sering ditemui. 90-95% daripada diabetes jenis 1 dan kira-kira 70% daripada pesakit kencing manis jenis 2 dengan diabetik nefropati akan mempunyai retinopati. Dalam ketiadaan retinopati, penyakit buah pinggang disebabkan oleh bukan kencing manis mungkin perlu dikecualikan. Pada kebiasaannya, penyakit ini dikesan oleh doktor penjagaan primer sebelum dirujuk kepada pakar nefrologi. Tanda-tanda yang biasanya bergantung kepada tahap keterukan penyakit; iaitu semakin tinggi peringkat CKD, semakin lebih gejala yang dialami oleh pesakit. Para pesakit boleh asimptomatik, mengalami keletihan, kurang selera makan, rasa loya atau uraemic teruk dan pengumpulan cecair yang berlebihan di dalam badan sebaik sahaja CKD menghampiri ESRD.

Komplikasi:

Diabetik Nefropati mengakibatkan morbiditi dan mortaliti yang ketara. Proteinuria adalah petunjuk kepada morbiditi dan kematian. Penularan keseluruhan mikroalbuminuria dan makroalbuminuria dalam kedua-dua jenis diabetes adalah kira-kira 30-35%. Mikroalbuminuria meramalkan morbiditi penyakit kardiovaskular, dan kehadiran mikroalbuminuria dan makroalbuminuria meningkatkan risjko kematian pada pesakit kencing manis. Mikroalbuminuria juga dikaitkan dengan peningkatan risiko penyakit jantung dan periferal vaskular dan kematian akibat penyakit kardiovaskular di kalangan pesakit yang tidak mempunyai kencing manis.

Beberapa kajian telah menunjukkan bahawa rujukan lewat membawa kepada peningkatan morbiditi, jangkamasa rawatan di hospital yang berpanjangan dan kematian awal sewaktu dialisis. Gejala dan komplikasi uraemic sering berlaku awal dalam pesakit kencing manis berbanding dengan pesakit bukan kencing manis. Dialisis adalah diperlukan sekiranya GFR jatuh ke tahap 10 hingga 15mls/min. Pesakit kencing manis yang memulakan terapi penggantian buah pinggang (iaitu dialisis atau pemindahan buah pinggang) mempunyai risiko kematian 2 hingga 4 kali lebih tinggi daripada pesakit bukan kencing manis, terutamanya dari penyakit kardiovaskular. Revaskularisasi arteri koronari boleh mengurangkan komplikasi terutamanya dalam pesakit kencing manis jenis 1.

Rawatan & Pengurusan:

Sebagai doktor primari, beberapa isu adalah kunci dalam penjagaan perubatan pesakit dengan diabetik nefropati. Ini termasuk kawalan gula, pengurusan hipertensi dan pengurangan diet pengambilan garam serta fosforus dan kalium dalam kes-kes CKD yang teruk atau lanjut. Intervensensi terapeutik paling penting adalah untuk mendapatkan kawalan glukosa darah hampir normal, rawatan antihipertensi, dan diet dengan sekatan protein. Antara ubatan-ubatan yang terlibat termasuk hormon (iaitu insulin), sulfonylureas, Biguanid, penukar angiotensin enzim (ACE inhibitors), penghalang reseptor angiotensin (ARBs), menghalang ejen beta-adrenergic, penghalang saluran kalsium, dan diuretik. Peranan Pakar Nefrologi adalah sama dengan doktor di peringkat primari, tetapi pemantauan pesakit adalah jauh lebih agresif dan pesakit akan dinasihatkan untuk penyediaan rawatan penggantian buah pinggang (RRT) jika perkembangan penyakit ini tidak dapat dielakkan. Apabila pesakit mencapai tahap kegagalan buah pinggang peringkat akhir (ESRD), pakar nefrologi akan membimbing pesakit untuk memilih terapi penggantian buah pinggang yang sesuai dengan mereka.

Pencegahan:

Pendidikan pesakit adalah kunci dalam usaha untuk mencegah diabetik nefropati. Pendidikan yang sesuai, rawatan susulan, dan lawatan biasa berjumpa doktor adalah penting dalam pencegahan, pengiktirafan awal dan pengurusan penyakit diabetik nefropati. Bukti kajian telah menunjukkan bahawa rawatan awal akan menghalang permulaan diabetik nefropati atau penyakit buah pinggang disebabkan diabetes.

Rujukan:

1. Malaysia CPG untuk Nefropati Diabetes 2004
2. Malaysian Society of Nephrology
3. NADI (National Diabetes Institute)
   

KUIZ

(Betul atau Salah)

1. Sila jawab BETUL atau SALAH dalam soalan-soalan berikut:

1. Microalbuminuria adalah tanda pertama diabetes nefropati.
2. Diabetik Nefropati adalah gangguan buah pinggang yang disebabkan oleh diabetes yang tidak terkawal.
3. Diabetik Nefropati adalah komplikasi kedua-dua kencing manis jenis 1 dan jenis 2.
4. Kerosakan buah pinggang boleh diperlahankan, walaupun dengan kehadiran Diabetik Nefropati.
5. Dialisis diperlukan jika buah pinggang gagal berfungsi.

2. Faktor-faktor yang berikut adalah penting dalam menguruskan diabetik nefropati:

1. kawalan Hipertensi
2. sekatan proteinuria
3. kawalan lipid
4. sekatan protein
5. kawalan gula yang baik

JAWAPAN:

a.BETUL

1. BETUL
2. BETUL
3. BETUL
4. BETUL

3. BETUL
4. BETUL

c.SALAH

1. BETUL
2. BETUL